Bạn Có Thực Sự Biết Về Những Khác Biệt Giữa Sen Đá Và Xương Rồng?
Xương rồng và sen đá là những loại cây đanh thịnh hành ngày nay. Tình yêu dành cho chúng vượt qua sự phân chia tuổi tác, chủng tộc, giới tính và thậm chí cả chính trị. Nhưng những thuật ngữ này thường được sử dụng thay thế cho nhau, với các cửa hàng lớn thường dán nhãn tất cả các loại cây xương rồng và sen đá đơn giản là “succulents”. Vậy cây xương rồng là gì? Sự khác biệt giữa xương rồng và sen đá là gì? Và làm thế nào ta có thể phân biệt chúng? Đọc để tìm hiểu những câu trả lời này và nhiều hơn nữa nhé.
Cây Xương Rồng Là Gì
Hãy bắt đầu ngay với từ succulent là gì? Từ succulent nghĩa là mọng nước.
Bất kỳ cây nào tích trữ nước trong lá, thân hoặc rễ của nó để sử dụng sau này trong thời gian khô hạn đều là succulents. Định nghĩa của một cây xương rồng được rút ra một cách hẹp hơn. Vậy cây xương rồng là gì? Xương rồng là một loại cây mọng nước có chức năng tích trữ nước trong thân cây có nhiều thịt. Gần như tất cả các cây xương rồng đều có gai, không có lá, tạo ra những bông hoa rực rỡ, phức tạp và kết trái. Vì vậy, ta có thể thấy rằng mặc dù tất cả các loài xương rồng đều là cây mọng nước, nhưng không phải tất cả các loài mọng nước đều là xương rồng.
Vậy làm sao để nhận biết cây mọng nước nào là xương rồng? Có một số đặc điểm sẽ giúp ta phân biệt sự khác biệt giữa xương rồng và sen đá:
- Hình dáng của hầu hết các loài sen đá được xác định bởi hình dạng và cách sắp xếp của lá. Còn Vẻ ngoài của một cây xương rồng được xác định bởi thân của nó.
- Thân cây xương rồng thường có rãnh, gân hoặc xếp nếp.
- Tất cả các loài xương rồng đều có dạng hạt, nhưng không có loài sen đá nào khác làm được.
- Hoa sen đá nhỏ và đơn giản. Hoa xương rồng rất lớn, sặc sỡ và phức tạp.
- Cây sen đá thường được nhân giống bằng lá và giâm cành. Cây xương rồng thường được nhân giống bằng hạt hoặc cành chiết.
- Cây xương rồng ra quả, còn sen đá thì không.
Hiểu Biết Về Xương Rồng
Cây xương rồng là một nhóm thực vật đặc biệt trong số các loài mọng nước, chúng đã khá tuyệt vời. Dưới đây là một vài sự thật về cây xương rồng mà bạn nên biết:
- Có 127 chi xương rồng và gần 1800 loài xương rồng. Gần như tất cả đều có nguồn gốc từ Tân Thế giới (chỉ phần lớn tây bán cầu).
- Các giống cây xương rồng có chiều cao trưởng thành chỉ từ 1,5cm đến cao hơn 20m!
- Cây xương rồng lớn nhất nặng hơn 2 tấn.
- Một cây xương rồng saguaro phát triển đầy đủ có thể hấp thụ và lưu trữ tới hơn 750 lít nước chỉ trong một trận mưa.
- Vì lá thoát hơi nước ra môi trường nên cây xương rồng đã tiến hóa gai ở vị trí của lá thật.
- Không giống như hầu hết các loài thực vật, thân cây xương rồng là cơ quan chính để quang hợp
- Tất cả các loài xương rồng đều tạo ra quả, con người có thể ăn được phần lớn quả đó.
- Cây xương rồng sống từ 15-300 năm, tùy thuộc vào giống.
Thân Và Hình Dáng Của Xương Rồng
Không giống như hầu hết các loài sen đá, với một cây xương rồng, chính thân cây quyết định hình thức của cây. Những gì có thể nhìn thấy là lá trên cây Opuntia Caudata đáng yêu này, thực sự là những thân cây được phân đoạn. Lá của hầu hết các loài thực vật, bao gồm cả các loài xương rồng, thực hiện hai chức năng sinh học rất quan trọng; quang hợp và thoát hơi nước. Quang hợp chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành năng lượng cho sự sinh trưởng và phát triển của cây. Thoát hơi nước là sự giải phóng nước trở lại bầu khí quyển. Cả sen đá và xương rồng đều có nguồn gốc từ điều kiện khô hạn rất khắc nghiệt. Cây xương rồng phát triển để loại bỏ sự mất nước từ lá (thông qua lá biết thành gai) và thực hiện quang hợp trong thân của chúng.
Xương rồng và sen đá là những loài thực vật tuyệt vời, có khả năng thích nghi đặc biệt với khí hậu nóng, khô cằn, hạn hán. Hình dạng phổ biến nhất của cây xương rồng là hình cầu vì đây là hình dạng chứa nhiều nước nhất với diện tích bề mặt ít nhất mà độ ẩm có thể bị mất đi. Nhưng tại sao những đường gân sâu, nếp gấp phổ biến cho hầu hết các giống xương rồng? Chắc chắn chúng cung cấp rất nhiều diện tích bề mặt bổ sung, phải không? Những quả cầu xương rồng này sẽ phồng lên để làm phẳng hoàn toàn những nếp gấp sâu này khi mưa đến. Chúng chứa đầy nước, đến mức chúng giống như rất nhiều bóng nước! Khi những cơn mưa qua đi và cây phải lấy nước dự trữ, theo thời gian, mực nước cạn kiệt và những nếp gấp này trở nên rõ nét hơn.
Gai Xương Rồng
Thay cho lá thật, hầu hết các giống xương rồng đều tạo ra các gai có thể giống như kim, nhiều lông, lông tơ, hoặc thậm chí là sự kết hợp của các kết cấu này trên một cây duy nhất. Những lá sửa đổi này thực hiện một số chức năng. Đầu tiên, chúng bảo vệ phần thịt chứa nhiều nước của cây xương rồng khỏi những con vật đang khát. Gai xương rồng cũng làm gián đoạn luồng không khí xung quanh thân cây xương rồng, để ngăn ngừa mất nước quá nhiều, đặc biệt là trong gió sa mạc khô. Hơn nữa, mỗi gai cung cấp một lượng nhỏ bóng râm cho cây. Mặc dù bóng râm này có vẻ nhỏ, nhưng khi được nhân lên với hàng nghìn gai mà mỗi cây mang lại, nó có thể tạo ra sự nhẹ nhõm thực sự. Ở một số cây thuộc họ xương rồng, gai cũng hỗ trợ sinh sản. Chúng bám vào lông của những con vật đi ngang qua, khiến một phần nhỏ của cây tách ra. Khi nó rơi xuống đất, nó sẽ mọc rễ và bắt đầu mọc ra một cây xương rồng mới.
Một số loài xương rồng cũng tạo ra gai nhọn. Euphorbia là một chi của sen đá thường bị nhầm lẫn với xương rồng , do chúng có nhiều gai. Những chiếc gai trên cây xương rồng được gọi đúng cách là “gai”, là những chiếc lá biến đổi. “Những chiếc gai” của các loài sen đá khác thực sự là những nhánh đã biến đổi. Gai xương rồng thường rất hẹp và giống như kim. Chúng trông như thể đang xuyên qua da, bị đẩy qua từ phía sau. Tuy nhiên, gai trên các loài sen đá như euphorbia hoặc agave thường rộng hơn nhiều so với ở đầu. Những chiếc gai này trông giống như được kéo ra từ lớp biểu bì của cây.
Gai xương rồng thường là một phần quan trọng trong hình dáng tổng thể của cây, từ kích thước đến kết cấu của chúng, cách sắp xếp cho đến màu sắc của chúng. Gai xương rồng có thể có màu cam sáng, màu đỏ sặc sỡ, màu vàng điện, màu trắng đục hoặc màu hổ phách hoặc vàng óng ánh. Khi bị ngược sáng bởi mặt trời lặn, các gai xương rồng thường bắt sáng và dường như phát sáng từ bên trong, để hiển thị rực rỡ.
Các Núm Của Xương Rồng
Các gai xương rồng luôn được tạo ra trên các cấu trúc nhỏ gọi là núm. Tất cả các cây xương rồng, ngay cả một số ít không có gai, đều có các núm này. Không có thực vật nào khác, sen đá hay khác, hình thành những núm này.
Núm là đặc điểm phân biệt của cây xương rồng. Chúng là những nhánh đã biến đổi, có dạng như những vết sưng tròn nhỏ tạo gai, nở hoa và chồi non. Tất cả các cây xương rồng đều có núm, thậm chí một số ít không có gai. Mặc dù một số loài xương rồng tạo ra nhiều vùng tròn nỗi lên bằng cách này hay cách khác, nhưng những chỗ này này không tạo ra gai, nở hoặc mầm, và do đó nó không phải là núm.
Hoa Xương Rồng
Xương rồng và sen đá đều nở hoa. Nhưng hoa xương rồng lớn hơn, sặc sỡ hơn và cấu trúc phức tạp hơn nhiều so với các loài sen đá khác. Mỗi cánh tạo thành nhiều cánh hoa và hàng chục nhị hoa, thường có màu sắc tươi sáng như đỏ, hồng, vàng, cam hoặc thậm chí là xanh lam. Một số hoa xương rồng thậm chí còn rất thơm. Hoa xương rồng được thụ phấn bởi chim ruồi, bướm, bướm đêm và dơi.
Trái Xương Rồng
Mặc dù xương rồng và sen đá đều ra hoa, nhưng chỉ có cây xương rồng mới ra quả. Quả cây xương rồng thường cứng và khô, hoặc nhiều thịt và mọng nước. Trong khi chỉ một số ít được biết đến rộng rãi, như quả lê gai và thanh long, hầu hết các quả xương rồng có nhiều thịt đều có thể ăn được. Trái cây xương rồng từ lâu đã trở thành nguồn thực phẩm quan trọng cho các dân tộc bản địa ở châu Mỹ. Các nhà thám hiểm Tây Ban Nha đã mang Opuntia ficus-indicia , loài xương rồng Ấn Độ về nhà với họ, nơi nó nhanh chóng lan rộng khắp khu vực Địa Trung Hải và trở thành một loại cây thương mại quan trọng ở Algeria và Sicily.
Những quả xương rồng mang hạt này là một lợi ích cho động vật ăn cỏ, chim, rùa và các động vật khác sống trong điều kiện khắc nghiệt chung với cây xương rồng. Khi các loài chim hoặc động vật ăn quả, chúng sẽ phân tán hạt xương rồng ra khắp nơi thông qua phân của chúng. Bằng cách này, hạt xương rồng sẽ tìm thấy vùng đất mới để phát triển, sớm phát triển các đàn mới của cây xương rồng. Thậm chí kiến còn biết lây lan hạt của một số cây xương rồng. Trái cây xương rồng nhỏ hơn, khô hơn mang những gai nhỏ bắt trong lông của những con vật đi qua, sau đó sẽ rụng xuống đất. Theo thời gian, quả nứt ra, phân tán hạt bắt đầu phát triển.
Như vậy, chúng ta đã có thể phân biệt được những khác biệt giữa sen đá và xương rồng rồi phải không nào!
Chúng tôi hy vọng các bạn thích bài chia sẻ về sự khác biệt giữa sen đá và xương rồng này!